ภาวะผู้นำหมายถึงอะไร หากท่านต้องการพัฒนาภาวะผู้นำในองค์กรของท่าน ท่านจะพัฒนาด้านใด รูปแบบใด ตามแนวคิดหรือทฤษฎีของใคร

มาเริ่มจากการดูคำนิยามกันก่อน...

ภาวะผู้นำ หรือ leadership skills เป็นทักษะที่เป็นที่ต้องการของทุกองค์กร ไม่ว่าบุคคลผู้นั้นจะอยู่ในตำแหน่งหัวหน้าหรือไม่ก็ตาม กล่าวคือ leadership skills สามารถมีได้กับบุคคลในทุกตำแหน่ง 

ภาวะผู้นำ หรือ leadership skills นั้น ถือเป็น skillset ซึ่งประกอบไปด้วยทักษะย่อยต่างๆภายใต้ leadership skills เช่น ทักษะการฟังแบบ active listening ทักษะการจูงใจผู้อื่นเพื่อนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหรือเกิดผลลัพธ์ตามเป้าหมาย (Influencing skills) ทักษะการโค้ช (coaching skill) ทักษะการแก้ปัญหาด้วยตนเองได้ (problem solving skill) และอื่นๆ ที่ประกอบรวมกันแล้ว ทำให้บุคคลผู้นั้นสามารถนำทีมหรือเพื่อนร่วมงานไปสู่เป้าหมายขององค์กรได้ 

Leadership หรือการสร้างภาวะผู้นำ นั้น ไม่มีทฤษฎีของใครที่ชัดเจนว่าเป็นที่นิยม แต่ละองค์กรที่ประสบความสำเร็จต่างมีการผสมผสานของภาวะผู้นำที่แตกต่างกันไป แต่โดยหลักๆแล้ว ภาวะผู้นำ ก็คือ ทักษะจำเป็นข้างต้นที่ประกอบกันแล้วทำให้บุคคลผู้หนึ่งสามารถพาทีมหรือผู้อื่นในองค์กร (leading others) ไปสู่เป้าหมายขององค์กร (business goals) หรือไปสู่พฤติกรรมที่ต้องการ (desirable behaviors) ได้ 

อย่างไรก็ตาม นิยาม leadership skills ในแต่ละองค์กรอาจมีรายละเอียดปลีกย่อยที่แตกต่างกัน ซึ่งมักจะผูกติดกับ Mission (พันธกิจ) Vision (วิสัยทัศน์) และ corporate culture (วัฒนธรรมองค์กร) ขององค์กรด้วย ในองค์กรที่มีชื่อเสียงอย่าง  Amazon ที่เป็นหนึ่งใน Giant Tech Companies ของโลก ติดอันดับ 2 ของ Fortune 100 และเป็นอันดับ 1 ของโลกในเรื่อง E-commerce ถือเป็นหนึ่งในองค์กรที่ให้ความสำคัญกับ leadership skills มาก โดยกำหนดว่า พนักงานทุกคน ไม่ว่าจะเป็น individual contributor หรือ พนักงานระดับหัวหน้า จะต้องมี leadership skills ที่ตรงกับ leadership principles 14 ข้อของ Amazon ซึ่งถ้าพิจารณาให้ดีแล้ว Leadership Principles ที่ว่านั้นก็คือ สิ่งที่สัมพันธ์กับ Mission และ Vision ขององค์กร และ Leadership Principles นั้นก็คือ corporate culture ในเวลาเดียวกันด้วย

ดังนั้น หากจะถามว่า Leadership Skills สร้างขึ้นได้อย่างไร ก็ต้องไปศึกษาทักษะย่อยๆว่ามีอะไรบ้าง แล้วจึงจัด coaching และ การทำ experiential training ที่เหมาะสมเพื่อสร้าง leadership skill เช่น หากต้องการพัฒนาทักษะ coaching ให้กับบุคคลที่กำลังจะขึ้นเป็นหัวหน้า แต่ปัจจุบันยังเป็น individual contributor อยู่ อาจจะต้องให้ project หรือ assignment ที่ต้องมีทีม และมอบหมายให้เป็น project lead และระหว่างนั้น หัวหน้าของบุคคลผู้นั้นก็ต้องใช้ leadership skills ในการสอนให้บุคคลนั้นๆ สามารถนำทีมทำ project ให้ลุล่วงไปได้ด้วย skills จำเป็นต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น coaching skill problem solving skill influencing skill เป็นต้น การมอบหมายงานดังกล่าวถือเป็นการสร้างภาวะผู้นำผ่านวิธีการ experiential training 

กล่าวโดยสรุปคือ Leadership เป็นกลุ่มของทักษะ หรือ skillset ซึ่งถูกสร้างขึ้นจากทักษะย่อยที่หลากหลาย โดยทักษะย่อยๆนั้นจะมีส่วนที่เหมือนกันและแตกต่างกันในแต่ละองค์กร  แต่หลักๆคือ Leadership หรือ ทักษะภาวะผู้นำ ดูได้จากการที่บุคคลผู้นั้นสามารถแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง ตลอดจนสามารถสร้างแรงจูงใจให้ผู้อื่นปฏิบัติไปในทางที่ทำให้ทีมและองค์กรบรรลุเป้าหมายได้